خودرو سیتروئن Xantia دنده ای سال 1389

معرفی

«سیتروئن زانتیا» یک خودروی لیفت‌بک پنج‌در است که مابین سال‌های 1993 تا 2001 میلادی، در شرکت سیتروئن فرانسه به تولید رسیده است. در ایران تولید این خودرو در شرکت سایپا تا سال 2010 میلادی به طول انجامید. زانتیا در ایران به دلیل ذات چابک و سیستم تعلیق نرم و منحصربه‌فرد و قابلیت داشتن تنظیم ارتفاع با استقبال بسیار خوبی مواجه شد؛ گرچه این خودرو سال‌ها پیش از آن در کارخانه‌ی سیتروئن، به دلیل سطح بسیار پایین ایمنی از رده خارج شده بود. زانتیا در بازار داخلی، رقبایی همچون رنو مگان و مزدا 323 را پیش روی خود داشت که هرکدام مزیت‌هایی نسبت به یکدیگر داشتند؛ ولی زانتیا در بحث چابکی از هر دو رقیب خود سریع‌تر بود و به همین دلیل مدتی نیز به‌عنوان خودروی پلیس راهور مورد استفاده قرار گرفت. در بخش مشخصات فنی، سیتروئن برای زانتیا موتورهای مختلفی تولید کرده است که قوی‌ترین نمونه‌ی داخل کشور از یک موتور 4 سیلندر 16 سوپاپ 2000 سی‌سی بهره می‌برد که قادر است حداکثر قدرت 135 اسب‌بخار را تولید کند. همچنین حداکثر گشتاور 187 نیوتون‌متر را در دور 4200rpm تولید می‌کند. این قدرت از طریق یک گیربکس پنج‌سرعته‌ی دستی به محور جلوی این خودرو منتقل می‌شود که با این مشخصات، این خودروی 1320 کیلوگرمی در مدت 10.3 ثانیه، به سرعت 100 کیلومتر دست پیدا می‌کند و حداکثر سرعت 220 کیلومتر را به ثبت می‌رساند. در بخش امکانات رفاهی و ایمنی، سیتروئن برای زانتیا گزینه‌های زیر را تعبیه کرده است: ترمزهای دیسکی برای چهار چرخ، مجهز به تهویه در چرخ‌های جلو، قابلیت تنظیم ارتفاع خودرو در جاده‌های هموار و ناهموار و تعویض آسان چرخ‌ها، تنظیم اتوماتیک ارتفاع خودرو براساس توزیع بار و وزن سرنشین، فرمان هیدرولیکی با امکان تنظیم ارتفاع غربیلک فرمان در چهار نقطه، کیسه هوای ایمنی راننده، کیسه هوای ایمنی سرنشین جلویی، تهویه‌ی مطبوع با قابلیت تنظیم دستی و اتوماتیک برای دمای داخل خودرو (سرما و گرما) هوشمند، مجهز به سیستم آینه‌های جانبی برقی، تاشو و گرمکن آینه، سیستم ترمز ضدقفل ABS، شیشه‌بالابر برقی شیشه‌های جلو و عقب خودرو.

طراحی خودرو

علی‌رغم اینکه از زمان طراحی خودرو مدت زیادی می‌گذرد، سیتروئن زانتیا را می‌تواند همچنان خودرویی دانست که در عین سادگی بسیار زیباست. فرم خاص قسمت عقب خودرو در کنار دماغه‌ی بلند آن، ظاهری منحصر به فرد را به سیتروئن زانتیا بخشیده است و بعید به نظر می‌رسد که آن را با خودروی دیگری در بازار اشتباه بگیرید.

اگر وارد کابین شویم، شرایط کمی عوض می‌شود و برعکس طراحی ظاهری خودرو که با وجود قدیمی‌بودن، همچنان رگه‌های مدرنی در آن دیده می‌شد، کابین زانتیا فاقد هر گونه المان مدرن و به شدت ساده بوده و طراحی قسمت‌های مختلف داشبورد و غربیلک فرمان هم کمکی به از بین رفتن این حس نکرده است. فضای داخلی خودرو در بسیاری از قسمت‌ها مناسب و راحت هست؛ هر چند عبور تونل انتقال قدرت از میان فضای پای سرنشینان عقب، راحتی سرنشین وسط را تحت‌الشعاع قرار داده است.

سیتروئن زانتیا از تجهیزات و امکانات رفاهی مختلفی از جمله شیشه‌های برقی برای تمام درب‌ها، آینه‌های برقی به همراه سیستم گرمکن و قاب رنگی، سیستم تهویه‌ی مطبوع نیمه اتوماتیک، فرمان هیدرولیک با قابلیت تنظیم ارتفاع، سنسور باران، تنظیم ارتفاع و گودی کمر صندلی راننده، سیستم صوتی به همراه چهار بلندگو و قابلیت کنترل میزان صدا از روی غربیلک فرمان، صندلی عقب دو تکه با قابلیت خواباندن، قابلیت تنظیم ارتفاع خودرو، قفل مرکزی همراه با ریموت کنترل، سیستم ضد سرقت ایموبلایزر، دو عدد کیسه‌ی هوای ایمنی با قابلیت کنترل کیسه‌ی هوای سرنشین، سیستم ترمز ضد قفل (ABS) به همراه سیستم توزیع الکترونیکی نیروی ترمز (EBD) استفاده می‌کند.

عملکرد و پیشرانه‌ی خودرو

مطابق با آنچه از شرکت سیتروئن انتظار داریم، زانتیا هم با طیف وسیعی از پیشرانه‌های بنزین‌سوز و گازوئیلی (دیزلی) مختلف به عرضه رسید تا بتواند سلیقه‌ی تمامی خریداران خود را تأمین کند. البته مدل داخلی زانتیا تنها دو پیشرانه‌ی بنزینی از این مجموعه را در خود جای داده بود که از قدرت و گشتاوری قابل‌قبولی برخوردار بودند. هر دوی این پیشرانه‌ها از سری پیشرانه‌های PSA XU انتخاب شده بودند که طراحی آن‌ها به طور مشترک توسط دو کمپانی فرانسوی پژو و سیتروئن صورت گرفته است. این پیشرانه‌ها در مدل‌های داخلی زیادی از جمله پژو 405، پژو پارس و سمند مورد استفاده قرار گرفتند. در ادامه به بررسی دو پیشرانه‌ی داخلی زانتیا می‌پردازیم:

پیشرانه‌ی 1.8 لیتری: این پیشرانه از نوع XU7 با آرایش چهار سیلندر خطی 16 سوپاپه بود که توانایی تولید حداکثر توان 82 کیلووات (112 اسب بخار) در دور موتور 5500 دور بر دقیقه و حداکثر گشتاور 155 نیوتن متر در دور موتور 4250 دور بر دقیقه را داشت. پیشرانه‌ی حاضر دارای جابه‌جایی 1761 سی سی (107.5 اینچ مکعب) بوده و از ضریب تراکم 10.4:1 (10.4 به 1) برخوردار بود. گشتاور خروجی از این پیشرانه به کمک یک گیربکس دستی 5 سرعته به محور محرک جلو (FWD) منتقل می‌شد. زانتیا با کمک این پیشرانه و گیربکس دستی خود می‌توانست صفر تا 100 کیلومتر بر ساعت را در 11.9 ثانیه سپری کند و به حداکثر سرعت 194 کیلومتر بر ساعت دست یابد؛ همچنین مصرف سوخت ترکیبی این مدل 8.7 لیتر به ازای هر 100 کیلومتر رانندگی بد.

پیشرانه‌ی 2.0 لیتری: اگر توان و گشتاوری پیشرانه‌ی قبلی مورد پسند شما نبود، پیشرانه‌ی حاضر می‌تواند بهتر با سلیقه‌ی شما سازگاری داشته باشد. این پیشرانه که از نوع XU10 با جابه‌جایی 1998 سی سی (121.9 اینچ مکعب) بود، توانایی تولید حداکثر توان 99 کیلووات (135 اسب بخار) در دور موتور 5500 دور بر دقیقه و حداکثر گشتاور 180 نیوتن متر در 4200 دور بر دقیقه را داشت. آرایش قرارگیری سیلندر و پیستون‌ها در این مدل هم مثل پیشرانه‌ی قبل به شکل چهار سیلندر خطی 16 سوپاپه بود. یک گیربکس دستی پنج سرعته وظیفه‌ی انتقال قوای محرکه به چرخ‌های جلو را در این مدل برعهده داشت. زانتیا با کمک این پیشرانه می‌توانست صفر تا 100 کیلومتر بر ساعت را در 10 ثانیه سپری کرده و به حداکثر سرعت 203 کیلومتر بر ساعت دست یابد. همچنین مصرف سوخت ترکیبی این مدل 9.1 لیتر به ازای هر 100 کیلومتر رانندگی بود.

رانندگی خودرو

سیتروئن زانتیا سواری منحصر به فرد و بسیار راحتی را برای سرنشینان خود به ارمغان می‌آورد. این خودرو سیستم تعلیق بی‌نظیر هیدروپنوماتیک (Hydropneumatic Suspension) را از خودروی تاریخی DS به ارث برده بود. به لطف این سیستم تعلیق بی‌همتا، رانندگی با زانتیا بسیار نرم و آرامش‌بخش بود و ناهمواری‌های مسیر به خوبی توسط سیستم تعلیق بلعیده می‌شد. پایداری زانتیا در رانندگی هم مثال‌زدنی بود و هندلینگ (هدایت‌پذیری) بسیار نرمی را ارائه می‌کرد. یکی دیگر از نکات برجسته‌ی عملکردی زانتیا را می‌توان قابلیت تنظیم ارتفاع آن دانست که این خودرو را برای رانندگی در مسیرهایی با ویژگی‌های متفاوت سازگار می‌کرد. علاوه بر این‌ها، سیستم ترمز زانتیا در قسمت جلو از نوع دیسکی تهویه‌شونده و در قسمت عقب از نوع دیسکی بود و عملکرد ترمزگیری خودرو به لطف برخورداری از سیستم ترمز ضد قفل (ABS) بسیار خوب و مناسب بود.

ایمنی خودرو

سیتروئن زانتیا در بخش ایمنی ضعف‌های متعددی داشت. مدل 1997 این خودرو توسط موسسه‌ی اروپایی ارزیابی ایمنی خودروهای جدید (Euro NCAP) مورد بررسی قرار گرفته است. زانتیا در تست‌های تصادف این موسسه عملکرد رضایت‌بخشی را نشان نداده و خطرهای زیادی را برای سرنشینان در طی برخوردها به همراه دارد. این خودرو در بخش ایمنی سرنشینان بزرگسال موفق به کسب تنها 2 ستاره‌ی ایمنی از مجموع پنج ستاره‌ی ایمنی و در بخش حفاظت از عابرین پیاده یک ستاره‌ی ایمنی از مجموع چهار ستاره‌ی ایمنی را به دست آورده است. در برخوردهای روبه‌رو، احتمال آسیب‌دیدگی قسمت‌های پایین پای راننده و ران پای سمت راست راننده بسیار زیاد گزارش شده است. به علاوه ایمنی سر و قفسه‌ی سینه در برخوردهای جانبی در وضعیت قرمز قرار دارد.

جمع‌بندی

خودروی سیتروئن زانتیا علی‌رغم توانمندی‌های که در مقایسه با رقیبان خود داشت، دوام چندانی در عرصه‌ی رقابت با سایر خودروها از جمله پژو 405 نیاورد. شاید دلیل این مسئله را بتوان طراحی داخلی کسل‌کننده‌ی آن در کنار هزینه‌های بالای نگهداری و استهلاک خودرو دانست، اما هر چه که باشد، نقاط قوت این مدل را نباید فراموش کرد. طراحی ظاهری زانتیا به واقع نسبت به بسیاری از خودروهای چینی حاضر در بازار داخلی بهتر صورت گرفته است. کیفیت رانندگی زانتیا با کمک سیستم تعلیق خارق‌العاده‌اش بسیار خوب و راحت است و سواری دل‌نشینی را نصیب شما می‌کند. با این وجود ایمنی خودرو اصلاً در وضعیت خوبی قرار نداشت و شاید یکی از دلایل توقف تولید آن باشد. نیسان زانتیا با تمام نقاط قوت و ضعفش، با خاطره‌ای خوش بازارهای داخلی را ترک کرد؛ اتفاقی که برای بسیاری از خودروهای دیگر به شکلی متفاوت افتاد و امروز نامی از آن‌ها نمی‌بریم.