خودرو کیا Pride هاچ بک دنده ای سال 1987

معرفی

اینکه بعد از سه دهه همچنان نوادگان «فورد فستیوا» در کشورمان با اشکال گوناگون تولید می‌شود را باید از‌جمله شگفتی‌های صنعت خودروی کشورمان دانست. «مزدا121»، «فورد فستیوا»، «کیا پراید»، «صبا» و «مروارید» ازجمله عناوین و القاب این خودروی بخت برگشته در طول زمان بوده و مشخص نیست که تا کی قرار است به حیات خود ادامه دهد. داستان زندگی پراید در سال 1986 میلادی به‌عنوان محصول مشترک شرکت‌های مزدا و فورد آغاز شد. یک سوپرمینی سه در با طراحی ساده و متناسب که نیازهای جوانان آن دوره را به‌خوبی برآورده می‌کرد. این مدل توسط مزدا تحت عنوان مزدا121 و در بازار آمریکا با نام فورد فستیوا به فروش می‌رسید. قوای محرکه با حجم‌های 1.1 تا 1.3‌لیتری ساخت مزدا نیز برای آن قابل انتخاب بود. موفق نبودن این مدل در بازار آمریکا که کشش فروش یک هاچ‌بک کوچک شهری را نداشت موجب شد که این خودرو از خط تولید فورد خارج شده و مزدا نیز به آرامی تولید آن را کنار بگذارد. در نهایت امتیاز طرح به شرکت کیا کره‌جنوبی که تحت نفوذ فورد بود واگذار شد. کره‌ای‌های مشتاق که درحال پیمودن پله‌های رشد و ترقی بودند، مدل‌های هاچ‌بک پنج در و سدان این خودرو را برپایه نمونه‌ی سه در طراحی و روانه بازار کرده و بازخورد خوبی دریافت کردند. مدل جدید با نام «کیا پراید» به ارقام فروش مناسبی در بازار آسیا و اروپا دست پیدا کرد و تا آغاز قرن بیست‌و‌یکم تولید آن توسط کیا ادامه داشت. در همان دوران و ابتدای دهه‌ی هفتاد شمسی بحث حضور این خودرو به کشورمان مطرح شد. پراید به‌عنوان محصولی مدرن و ارزان به کشورمان گام نهاد و خیلی زود جایگاه پیکان چهل ساله را تصاحب کرد. سایپا به‌عنوان عرضه‌کننده پراید در کشورمان در طول زمان دامنه‌ی داخلی‌سازی پراید را گسترش داد تا در نهایت مالکیت پلتفرم آن را به‌دست آورد. به‌دلیل متنوع نبودن در بازار و تمایل نداشتن به ارائه‌ی مدل‌های جدید، سازنده چاره‌ی کار را در ارائه اشکال متنوع پراید در کنار هم دید تا به‌این ترتیب سبد محصولات کارخانه متنوع‌تر از گذشته به‌نظر برسد؛ تاجایی که هم‌اکنون بیش از 20 مدل پراید در کشورمان عرضه می‌شود! مدل‌هایی که هیچ‌کدام از نظر تناسب طراحی و کیفیت در حد نمونه‌ی‌ اصلی پراید نیستند تا مشخص شود صنعت خودروی ما حتی توانایی بهینه‌سازی خودروهای از رده خارج دهه‌های پیشین را ندارد. مدل هاچ‌بک پراید، مدلی بود که در دهه‌ی هفتاد شمسی بسیار مورد‌توجه قرار گرفت. با توقف تولید آن با آغاز دهه‌ی هشتاد شمسی، بیشتر محبوب شد تا در نهایت با نام «نسیم» و سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری، فرمان هیدرولیک و ایموبلایزر دوباره باز گردد و در نهایت به پدیده‌ای به نام 111 تبدیل شود. طراحی ظاهری آن کاملا ساده و بدون هیچ نکته‌ی هیجان‌انگیز و قابل ذکر است، نمایی که روزانه صدها بار در خیابان‌ها مشاهده می‌کنیم و به یکی از مناظر ثابت کشورمان تبدیل شده است! اما طراحی مدل هاچ‌بک آن به مراتب بیشتر یادآور فورد فستیواست و بیشتر مورد‌توجه جوانان قرار دارد. در طول این سال‌ها نیز آن‌قدر سوار پراید شده‌ایم تا توانایی‌های حرکتی آن برای همه‌ی ما مشخص باشد. از نظر ایمنی نیز لقب خودروی نا‌امن کشور را یدک می‌کشد، کیفیت‌ ساخت آن نیز با طی سیر نزولی در این سال‌ها در قعر جدول قرار دارد. هرچه هست، هنوز هم در دسترس‌ترین گزینه برای بسیاری از افراد است و به لطف قطعات فراوان و ارزان و وجود دانش فنی کامل این خودرو در سطح کشور، عملا مناسب‌ترین گزینه به‌عنوان یک خودروی کوچک، ارزان و اقتصادی محسوب می‌شود.

معرفی کیا Pride هاچ‌بک

پیش از اینکه پای پراید به بازارهای کره‌ی جنوبی باز شود، این خودرو تحت نام فورد فستیوا فروش خود را در ژاپن و ایالات متحده‌ی آمریکا در سال 1986 شروع کرده بود. پراید در چند کلاس متفاوت به فروش می‌رسید که شامل خودروی سدان چهار در با سه مدل متفاوت LX، GTX و β و خودروی هاچ‌بک سه‌درب و پنج‌درب می‌شدند و یک مدل واگن پنج در هم وجود داشت. البته خودروی پراید در اصل یک خودروی هاچ‌بک سه در بود که مدل پنج در آن در سال 1988، مدل سدان چهار در در سال 1990 و مدل واگن پنج در در سال 1992 به این مجموعه اضافه شدند و آن را تکمیل کردند. در سال 1993، پراید با تغییراتی اندک همراه بود و خط تولید آن به گوانگجوی کره‌ی جنوبی منتقل شد تا از این پس توسط کیاموتورز در بازارهای آسیایی به فروش برسد. البته تولید این خودرو پس از 7 سال متوقف شد و شرکت کیاموتورز آن را در سال 2000 با کیا ریو جایگزین کرد.

سابقه‌ی خودرو در ایران

با توقف تولید پراید از سوی کیاموتورز، شرکت سایپا روند تولید پراید را به تنهایی از سال 2001 تا 2005 ادامه داد و نام خودرو به «سایپا پراید» تغییر یافت. این شرکت خودروسازی داخلی همچنین از سال 2003 با اعمال تغییرات ظاهری بر روی پراید، «سایپا 141» را عرضه کرد و همچنان به تولید نسخه‌ی ایرانی پراید تحت عناوین مختلفی از جمله «سایپا صبا» و «سایپا نسیم» ادامه داد. در مقام مقایسه، «سایپا 141» با پشت کشیده‌تری داشت و طراحی داخلی آن متفاوت از مدل اصلی بود. این خودرو همچنین در بازار ونزوئلا تحت عنوان تورپیال (Turpial) به فروش می‌رسد. پس از آن خودروهای مختلفی در ایران با الهام از پلتفرم کیا پراید طراحی و تولید شدند که می‌توان از جمله‌ی آن‌ها به سایپا 132، سایپا پیک‌آپ، پی‌کی(P.K) و پی‌کی جدید(New P.K) اشاره کرد.

پیشرانه‌ی خودرو

کیا پراید هاچ‌بک 1987 از موتور Mazda B3 استفاده می‌کرد که توسط کمپانی ژاپنی مزدا طراحی و تولید شده بود و در خودروهای مختلفی از جمله مزدا فامیلیا (Mazda Familia) و کیا ریو (Kia Rio) مورد استفاده قرار گرفت. موتور B3 یک موتور چهار سیلندر خطی (I4) با حجم 1323 سی‌سی و 8 سوپاپ است که می‌تواند حداکثر توان 72 اسب‌بخار(53.5 کیلووات) را در دور موتور 5500 دور بر دقیقه و حداکثر گشتاور 97 نیوتن‌متر را در دور موتور 3000 دور بر دقیقه اعمال کند. کیا پراید با کمک این موتور می‌تواند به حداکثر سرعت 163 کیلومتر بر ساعت برسد و صفر تا 100 کیلومتر بر ساعت را 12.4 ثانیه سپری کند. این مدل همچنین از یک گیربکس دستی با 5 دنده استفاده می‌کرد.

یکی از مزایای رقابتی کیا پراید 1987 چه در زمان تولید و چه در مدل‌های امروزی‌شده‌ی آن که توسط شرکت سایپا تولید می‌شود، مصرف سوخت کم آن است. مدل 1987 این خودرو دارای مصرف سوخت ترکیبی 6.7 لیتر(5.6 لیتر در بزرگراه/8.8 لیتر در شهر) به ازای هر 100 کیلومتر رانندگی بوده است. همچنین میزان خروج گاز CO2 از این خودرو به ازای هر کیلومتر رانندگی، 160 گرم است.

ایمنی خودرو

این خودرو مدت‌ها پس از اتمام تولید در سال 2008 توسط تست ایمنی خودروهای کارکرده (UCSR) که توسط دانشگاه مانش استرالیا انجام می‌گیرد، تنها دو ستاره‌ی ایمنی از پنج ستاره ممکن را دریافت کرد و عملکردی «بدتر از متوسط» را به نمایش گذاشت. از مزایای این تست ایمنی این است که ارزیابی خود را به طور مطلق بر مبنای ایمنی سرنشینان خودرو انجام نمی‌دهد و فاکتورهای دیگری از جمله «ایمنی دوچرخه‌سواران، عابرین پیاده و رانندگن سایر خودروها» را هم در نتایج خود دخالت می‌دهد که سبب شکل‌گیری نتایج بهتری از ایمنی کلی خودرو می‌شود.

ایمنی خودروهای پراید امروزی هم همچنان یکی از معضلات جدی کشور محسوب می‌شود و عدم تبعیت از استانداردهای جهانی سالانه عده‌ی زیادی از سرنشینان این خودروهای ناایمن را به کام مرگ می‌کشاند. البته فشار خریداران و مسئولان به این خودرو موثر واقع شده و خودروهای پراید از سال 1392 با کیسه‌ی هوا و امکانات ایمنی بهتر(و نه عالی!) به بازار عرضه شدند.

جمع‌بندی

اگر چه «کیا پراید» به عنوان یک خودروی جهانی به خاطره‌ها پیوست اما نسل‌های جدید این خودرو همچنان حضور پرشوری در خیابان‌های کشور دارند. عده‌ای از کیفیت پرایدهای ساخت کیاموتورز با خاطره‌ای خوش یاد می‌کنند و به شکوه و گلایه از تولیدکننده‌ی داخلی می‌پردازند. هر چند خودروی تولیدشده توسط کیاموتورز هم به نقدهای مثبتی در زمان عرضه‌ی خود همراه نبود و بحث ایمنی خودرو بارها مورد نقد قرار گرفت. به هر حال چه بخواهیم، چه نخواهیم خودروی پراید با قیمت مناسب خود در داخل کشور همچنان یکی از پرفروش‌ترین خودروهای داخلی است. باید دید که چه روزی پراید حاضر است تا این سلطنت بلامنازع را به خودرویی دیگر واگذار کند و آیا پس از آن همه با خاطره‌ای خوش از آن یاد می‌کنند. باید صبر کرد و دید!